Έρευνα-σύνταξη: Κώστας Μπρούζας, γεωπόνος
Αντί προλόγου
Είναι γνωστό ότι πολλά ονόματα οικισμών δεν έχουν καταχωρισθεί ορθά στα ΦΕΚ και σε άλλα δημόσια έγγραφα του ελληνικού κράτους. Πολλές φορές η γραφή τους δεν συνάδει με την ορθή εκφορά ή την πραγματική έννοια των τοπωνυμίων ή ακόμη και με τη σωστή ορθογραφία τους. Στα ίδια ή διαφορετικά ΦΕΚ συμβαίνει οι οικισμοί να αναφέρονται άλλοτε ως χωρία και άλλοτε ως συνοικισμοί ή οικισμοί και τα ονόματά τους με διάφορες μορφές,εν πολλοίς αναιτιολόγητες.
Κατά τη γνώμη μου τα λάθη ή οι παραλείψεις αυτές οφείλονται είτε στον κακό γραφικό χαρακτήρα του γραμματέα της Κοινότητας, κυρίως τα πρώτα χρόνια της ίδρυσης και επέκτασης του ελληνικού κράτους, οπότε στο τυπογραφείο έγιναν πολλές παραναγνώσεις τις οποίες δεν μπορούσε να αντιληφθεί ο διορθωτής των τυπογραφικών δοκιμίων.
Μετά την απογραφή του 1940 άρχισε να αποκαθίσταται η ορθή γραφή των τοπωνυμίων (οικωνυμίων σήμερα) ως προς το γένος, τις καταλήξεις και την ορθογραφία με την έκδοση διορθωτικών ΦΕΚ.
Κατά τη μετεγγραφή, μετέφερα αυτούσια ή σε εισαγωγικά τα «λανθασμένα» οικωνύμια, ακόμη και ολόκληρες παραγράφους όπως αυτά είχαν τυπωθεί.
Εισαγωγή
Δύο σοβαροί λόγοι με ώθησαν να γράψω τα παρακάτω συνοπτικά στοιχεία για το χωριό μου, το Βλαχογιάννι.
Ο ένας λόγος είναι ότι πρέπει οι κάτοικοι, οι καταγόμενοι από το Βλαχογιάννι και οι πολλοί φίλοι του να γνωρίζουν στοιχειώδη πράγματα για την ιστορία του, τουλάχιστον για την περίοδο από το 1913 μέχρι σήμερα, και ο δεύτερος ότι πρέπει να γνωρίζουν όλοι πώς γράφεται και προφέρεται ορθά το όνομά του.
Σημειωτέον ότι το φυσικό κάλλος της περιοχής (με πολλά αξιοθέατα μέρη), η φιλοξενία και η απροσμέτρητη κοινωνικότητα των κατοίκων συνέβαλαν στο να αγαπηθεί το χωριό πολύ από αρκετούς ξένους, ανώνυμους και επώνυμους.
Έτος 1913
Στην απογραφή του 1913 απογράφεται ως χωρίον με το όνομα Βλαχογιάννη (χωρίς άρθρο) με 550 κατοίκους (293 άρρενες και 257 θήλεις), υπαγόμενο στην Υποδιοίκηση Ελασσώνος, του Νομού Κοζάνης (ΦΕΚ 112Α 28.3.1915).
Έτος 1915
«Η τέως υποδιοίκησις Ελασσώνος» (εκτός από τα χωριά Δεσκάτη και Άγιος Γεώργιος, Σέλισμα, Παρασκευή, Παλαιά Τσούκα, Λουτρός, Κρανιά, Πιτσούγκια και Μπεσεριτσά τα οποία προσαρτήθηκαν στην Υποδιοίκηση Γρεβενών του Νομού Κοζάνης) αποσπάται από τον Νομό Κοζάνης και «προστίθεται εις τον νομόν Λαρίσης»(ΦΕΚ 120Α 01.4.1915).
Έτος 1919
Ο συνοικισμός (αντί οικισμός) Βλαχογιάννη (χωρίς άρθρο) αναγνωρίζεται ως Κοινότητα με το όνομα «Κοινότης Βλαχογιάννης», στην οποία υπήχθησαν οι συνοικισμοί (αντί οικισμοί) Δαμασούλι, Δαμάσι και Μεγάλο Ελευθεροχώρι (Ελευθεροχώριον)της επαρχίας Ελασσόνος,του νομού Λαρίσης (ΦΕΚ 3Α /7.1.1919).
Σημείωση: Δεν εντοπίστηκε μνεία του χρόνου ίδρυσης της Επαρχίας Ελασσόνος.
Έτος 1920
Στην απογραφή του 1920 απογράφεται ως χωρίον με το όνομα Βλαχογιάννη (χωρίς άρθρο) με 879 κατοίκους (441άρρενες και 438θήλεις), υπαγόμενο στην Κοινότητα Βλαχογιάννη,του Τμήματος Υποδιοικήσεως Ελασσόνος, του νομού Λαρίσης (ΦΕΚ 244Α /27.12.1921της Απογραφής 18.12.1920).
Σημείωση: Το παραπάνω ΦΕΚ, άγνωστο γιατί, αναφέρει Τμήμα Υποδιοικήσεως Ελασσόνος αντί Επαρχία Ελασσόνος.
Έτος 1928
Στην απογραφή του 1928 απογράφεται ως χωρίον με το όνομα Βλαχογιάννη (χωρίς άρθρο) με 781 κατοίκους (399άρρενες και 382θήλεις),υπαγόμενο στην Κοινότητα Βλαχογιάννης,της Επαρχίας Ελασσόνος, του νομού Λαρίσης (ΓΣΥΕ: Απογραφή 15-16 Μαΐου 1928).
Σημείωση: Στις παραπάνω απογραφές γραφόταν Βλαχογιάννη, διότι εθεωρείτο κοινότης του Βλαχογιάννη. Από το 1940 και μέχρι σήμερα γράφεται και προφέρεται το Βλαχογιάννιον-Βλαχογιάννι (όπως το Μουζάκι, το Λυκούδι κ.λπ.).
Έτος 1940
Στην απογραφή του 1940 απογράφεται ως χωρίον με το όνομα το Βλαχογιάννιον με 888 κατοίκους (457 άρρενες και 431 θήλεις), υπαγόμενο στην Κοινότητα Βλαχογιαννίου, της επαρχίας Ελασσόνος, του νομού Λαρίσης (ΓΣΥΕ: Απογραφή 16.10.1940, έκδοση 1950).
Έτος 1951
Στην απογραφή του 1951 απογράφεται ως χωρίον με το όνομα το Βλαχογιάννιον με 1196 κατοίκους, υπαγόμενο στην Κοινότητα Βλαχογιαννίου, της επαρχίας Ελασσόνος, του νομού Λαρίσης (ΕΣΥΕ: Απογραφή 7.4.1951-ΦΕΚ 167Α/ 31.7.1954 Απογραφή 1951).
Έτος 1961
Στην απογραφή του 1961 απογράφεται ως χωρίον με το όνομα το Βλαχογιάννιον με 1193 κατοίκους,υπαγόμενο στην Κοινότητα Βλαχογιαννίου, της επαρχίας Ελασσόνος, του νομού Λαρίσης (ΦΕΚ 16Β/19.1.1962 της Απογραφής 19.3.1961).
Έτος 1971
Στην απογραφή του 1971 απογράφεται ως οικισμός με το όνομα το Βλαχογιάννιον με 899 κατοίκους,υπαγόμενο στην Κοινότητα Βλαχογιαννίου, της επαρχίας Ελασσόνος, του νομού Λαρίσης (ΦΕΚ 225Β 14-03-1972 της Απογραφής 14-03-1971).
Έτος 1981
Στην απογραφή του 1981 απογράφεται ως οικισμός με το όνομα το Βλαχογιάννιονμε 985 κατοίκους,υπαγόμενο στην Κοινότητα Βλαχογιαννίου, της επαρχίας Ελασσόνος, του νομού Λαρίσης (ΦΕΚ 370Β/14.6.1982 της Απογραφής 5.4.1981).
Έτος 1991
Στην απογραφή του 1991 απογράφεται ως οικισμός με το όνομα το Βλαχογιάννιον με 1067 κατοίκους, υπαγόμενο στην Κοινότητα Βλαχογιαννίου, της επαρχίας Ελασσόνος, του νομού Λαρίσης (ΦΕΚ 882Β /6.12.1993 της Απογραφής 17 Μαρτίου 1991).
Έτος 1997
Ο οικισμός το Βλαχογιάννιον της επαρχίας Ελασσόνος, του νομού Λαρίσης αποσπάται από την Κοινότητα Βλαχογιαννίου και προσαρτάται στον Δήμο Ποταμιάς (έδρα το Βλαχογιάννιον) και η κοινότητα καταργείται (ΦΕΚ 244Α /4.12.1997).
Έτος 2001
Στην απογραφή του 2001 απογράφεται ως οικισμός με το όνομα το Βλαχογιάννιον με 908 κατοίκους, υπαγόμενο στο Δημοτικό ΔιαμέρισμαΒλαχογιαννίου,του Δήμου Ποταμιάς, του νομού Λαρίσης (ΦΕΚ 715Β/12.6.2002 της Απογραφής 18.3.2001).
Έτος 2006
Το Δημοτικό Διαμέρισμα Βλαχογιαννίου ονομάζεται Τοπικό Διαμέρισμα Βλαχογιαννίου του Δήμου Ποταμιάς, του νομού Λαρίσης σύμφωνα με το ΦΕΚ 114Α/8.6.2006.
Έτος 2010
– Ο ΔήμοςΠοταμιάς καταργείται και υπάγεται στον νεοσυσταθέντα διευρυμένο Δήμο Ελασσόνας (με έδρα την Ελασσόνα), του νομού Λάρισας(ΦΕΚ 87Α 7.6.2010).
– Το Βλαχογιάννιον, σύμφωνα με το νεότερο ΦΕΚ 1292Β/11.8.2010, υπάγεται στην Τοπική Κοινότητα Βλαχογιαννίου(πρώην Τοπικού Διαμερίσματος Βλαχογιαννίου), της Δημοτικής Ενότητας Ποταμιάς, του Δήμου Ελασσόνας, της Περιφερειακής Ενότητας Λάρισας (όπως αποκαλείται πλέον ο νομός τηςΛάρισας).
Έτος 2011
Στην απογραφή του 2011 απογράφεται ως οικισμός με το όνομα το Βλαχογιάννιον με 849 κατοίκους (ΦΕΚ 699Β/20.3.2014) υπαγόμενο, σύμφωνα με τα ΦΕΚ 87Α/7.6.2010 και 1292Β/11.8.2010, στην Τοπική Κοινότητα Βλαχογιαννίου,της Δημοτικής Ενότητας Ποταμιάς, του Δήμου Ελασσόνας, της ΠΕ Λάρισας.
Έτος 2019
Η Τοπική Κοινότητα Βλαχογιαννίουτης Δημοτικής Ενότητας Ποταμιάς, του Δήμου Ελασσόνας, της ΠΕ Λάρισας, στην οποία υπάγεται ο οικισμός το Βλαχογιάννιον, αποκαλείται πλέον Κοινότητα Βλαχογιαννίου,σύμφωνα με το ΦΕΚ 1327Α/19.4.2019.
Επίλογος
Η ιστορία του Βλαχογιαννίου πρέπει να μελετηθεί έτι περαιτέρω για το χρονικό διάστημα πριν από το 1506 (έτος κατά το οποίο διενεργήθηκε η πρώτη απογραφή των Οθωμανών και επιβεβαιώνεται η ύπαρξή του) και για το διάστημα 1506-1912.
Οι αρμόδιοι του Δήμου ας φροντίσουν να αντικαταστήσουν την επιγραφή της εισόδου του χωριού μας με άλλη που να αναγράφει τη σωστή και επίσημη ονομασία Βλαχογιάννι.
larissanet.gr