Με την τοπική αυτοδιοίκηση να εξελίσσεται και να προσαρμόζεται στο πέρασμα του χρόνου, ώστε να μπορεί να εξυπηρετεί όσο το δυνατόν περισσότερο την καθημερινότητα των πολιτών, είναι δεδομένο πως κανένας δεν γνωρίζει καλύτερα τις ανάγκες των δημοτών, από τον εκάστοτε Περιφερειάρχη και Δήμαρχο.
To τρίπτυχο «Αυτοδιοίκηση-κοινωνία-ανάπτυξη», για να δημιουργήσει ουσιαστικό αποτέλεσμα, πρέπει να στηριχτεί επάνω σε βασικές αρχές και αξίες, που μία αυτοδιοικητική αρχή οφείλει να τηρήσει στο ακέραιο από την αρχή έως το τέλος της θητείας της.
Η σωστή τοπική διακυβέρνηση περνάει μέσα από τη χρηστή διοίκηση στην οικονομική διαχείριση, την ανταπόκριση στα αιτήματα των πολιτών, την εξεύρεση λύσεων με ορθολογικό τρόπο, με τα ζητήματα της αξιοκρατίας, της διαφάνειας, της λογοδοσίας, του επαγγελματισμού, της ανιδιοτελούς προσφοράς και της αποτελεσματικότητας να είναι αδιαπραγμάτευτα.
Η εγγύτητα στην παροχή υπηρεσιών προς τους πολίτες από τους ΟΤΑ, είναι ένα από τα κύρια χαρακτηριστικά μιας αποτελεσματικής διοίκησης, ενώ η «κυκλική οικονομία» και η συνεργασία με πλήρη διαφάνεια με τους οικονομικούς παρόχους του Δήμου, αποτελούν τις βάσεις για ενίσχυση και της τοπικής οικονομίας, δημιουργώντας κλίμα εμπιστοσύνης για τη συνέχεια της αναπτυξιακής διαδικασίας.
Οι υπηρεσίες του Δήμου, επιβάλλεται να είναι επαρκείς, κοντά στους πολίτες, και ενισχυμένες σε καίριες θέσεις, όπως οι τεχνικές υπηρεσίες, τα γραφεία εξυπηρέτησης των πολιτών, τα οικονομικά τμήματα που επεξεργάζονται τους προϋπολογισμούς και τα τεχνικά προγράμματα. Η καθαριότητα, οι κοινωνικές δομές, ο πολιτισμός, η ύδρευση και η άρδευση, είναι η αιχμή του δόρατος της αυτοδιοικητικής προσπάθειας.
Οι ελεγκτικοί μηχανισμοί ενός Δήμου, συνεισφέρουν στην κοινωνική δικαιοσύνη προς όλους, όταν λειτουργούν επιμελώς και κυρίως όταν έχουν τον χαρακτήρα της συνεννόησης με τον πολίτη, ώστε να χτιστεί μία «γέφυρα» ανταποδοτικότητας των δημοτών προς τους ΟΤΑ, αφού είναι γνωστό πως οι Δήμοι έχουν ελάχιστα εισοδήματα από ίδιους πόρους, περιμένοντας ουσιαστικά την κεντρική χρηματοδότηση και την αξιοποίηση χρηματοοικονομικών προγραμμάτων για να λειτουργήσουν.
Η αναβάθμιση των υπηρεσιών των ΟΤΑ και η εμπιστοσύνη στο προσωπικό τους, βοηθά στην επαφή της Αυτοδιοίκησης με το κεντρικό κράτος και τελικά διευκολύνει την καθημερινή λειτουργία των ΟΤΑ.
Η ουσιαστική αποκέντρωση απαιτεί την εμπλοκή των Δήμων και των Περιφερειών στο δυνατόν μεγαλύτερο φάσμα των δημόσιων πολιτικών, σε τομείς όπως η Υγεία. Τα Κ.Υ. πρέπει να είναι στην εποπτεία των Δήμων και τα δευτεροβάθμια νοσοκομεία να βρίσκονται στην εποπτεία της Περιφέρειας. Πολλά από τα χρονίζοντα προβλήματα των νοσηλευτικών ιδρυμάτων θα είχαν βρει λύση, αν την άμεση λύση τους φρόντιζαν να βρουν οι άμεσα ενδιαφερόμενοι. Η καθημερινή επαφή με τα δημόσια σχολεία, πρέπει να γίνεται με έναν σχεδιασμό συνεργασίας και δράσεων με τις διευθύνσεις τους, με τους εκπαιδευτικούς, τους μαθητές αλλά και τους γονείς. Ιδιαίτερη προσοχή πρέπει να δοθεί στα Κέντρα Διά Βίου Μάθησης και Εκπαίδευσης.
Ο Δήμος οφείλει να αποτελεί τον θεματοφύλακα της κοινωνίας για να μπορεί ο πολίτης να αισθάνεται ότι μπορεί ουσιαστικά να εμπιστευτεί τους θεσμούς, που υποχρεούνται να κάνουν καλύτερο το βιοτικό του επίπεδο. Τομείς όπως ο πολιτισμός, η κοινωνική πολιτική, αλλά και η ανάπτυξη, αποτελούν τον κύριο άξονα για την παραγωγή πολιτικής.
Στον πολιτισμό, η διατήρηση και προστασία της πολιτιστικής κληρονομιάς απαιτεί διαφύλαξη αξιών και παραδόσεων, ηθών και εθίμων μέσα από μία προοδευτική αντίληψη, για την ουσιαστική σύνδεση των γενεών με τη σημερινή κοινωνία και κυρίως τη νεολαία. Οι χοροί, τα τραγούδια, οι τέχνες, οι επιστήμες, οι μουσειακοί χώροι, οι αρχαιολογικοί χώροι, οι μεταβυζαντινοί εκκλησιαστικοί ναοί, τα θέατρα, τα πολιτιστικά κέντρα, οι βιβλιοθήκες, οι εκδηλώσεις διαμορφώνουν χαρακτήρα και εκφράζουν σε βάθος την ιστορία του τόπου.
Η κοινωνική πολιτική έχει σαν στόχο την ουσιαστική βοήθεια προς όλες τις κοινωνικές ομάδες, με το «Βοήθεια στο Σπίτι», τη φροντίδα των αστέγων, την προστασία των ομάδων που βρίσκονται στο περιθώριο, την επανένταξή τους στο κοινωνικό και εργασιακό σύνολο, την αντιμετώπιση της ανεργίας, την υπεράσπιση στα ζητήματα έμφυλης βίας, του προσφυγικού-μεταναστευτικού ζητήματος, και την προστασία των ΑμεΑ. Φυσικά η συνεργασία με συλλογικότητες, ενεργούς πολίτες, εθελοντές, συλλόγους και κοινωνικούς φορείς, λειτουργεί πολλαπλασιαστικά στην επίτευξη των στόχων.
Η τοπική αυτοδιοίκηση οφείλει να έχει μετρήσιμους στόχους στην περιβαλλοντική και πολιτική προστασία, σεβόμενη τις αποφάσεις των τοπικών συμβουλίων, στα πλαίσια της οικονομικής αειφορίας, θέτοντας όρια σε ανεξέλεγκτες «επενδυτικού τύπου» κινήσεις, συμβάλλοντας όμως ουσιαστικά στην ανάπτυξη και την πρόοδο του τόπου, μέσα από έγκριση επενδύσεων που διέπονται από διαφάνεια, προοπτική, μελέτες και αξιοποίηση ζητημάτων όπως η παραγωγή ενέργειας αλλά και η εξοικονόμησή της.
Η ανεύρεση πόρων για την Τοπική Αυτοδιοίκηση, όπως αναφέρει και ο ΣΥΡΙΖΑ-Προοδευτική Συμμαχία πρέπει να είναι αποτέλεσμα μιας αναβαθμισμένης συνεργασίας με την κεντρική εξουσία, με εξάλειψη των γραφειοκρατικών προβλημάτων και με τα κατάλληλα χρηματοοικονομικά εργαλεία στα χέρια της. Οι Αυτοδιοικητικές Αρχές που επαιτούν οικονομική στήριξη για τις κρίσιμες ανάγκες των δημοτών τους, δεν αποτελούν ένα σωστό πρότυπο για τον 21ο αιώνα. Πρέπει να υπάρχουν επαρκείς θεσμοθετημένοι πόροι, ανάλογοι με τον πληθυσμό και τη γεωγραφία των περιοχών.
Στο θεσμικό επίπεδο, μία τοπική αυτοδιοίκηση που με την απλή αναλογική, δείχνει πως το μέλλον και στην τοπική πολιτική σκηνή, πρέπει να είναι οι συνεργασίες ανάμεσα στις παρατάξεις, για έναν πιο εποικοδομητικό διάλογο, θα αποφέρει αποτελέσματα με την ενότητα της κοινωνίας μέσα στην καθημερινότητα, ενισχύοντας παράλληλα το βιοτικό επίπεδο των πολιτών.
Δεν επιτρέπεται καμία αποδυνάμωση της εξουσίας της τοπικής αυτοδιοίκησης και για κανένα λόγο. Αυτό άλλωστε ενέκρινε με πρόσφατη απόφασή του και το Συμβούλιο της Επικρατείας, αποκαθιστώντας το κύρος των Δημοτικών και Περιφερειακών Συμβουλίων.
*Ο Γιάννης Καριπίδης, είναι αντιδήμαρχος Υγείας Δήμου Ελασσόνας