Προσφώνηση του Γ.Γ. της Διακοινοβουλευτικής Συνέλευσης Ορθοδοξίας
κ. Μάξιμου Χαρακόπουλου
κατά την υπογραφή του Μνημονίου Συνεργασίας μεταξύ της Δ.Σ.Ο. και του Καποδιστριακού Πανεπιστημίου Αθηνών (ΕΚΠΑ)
Αξιότιμε κύριε Πρύτανη,
Αγαπητοί συνάδελφοι,
Εκλεκτά μέλη της Ακαδημαϊκής Κοινότητας,
Με ιδιαίτερη ικανοποίηση βρισκόμαστε σήμερα εδώ στην αίθουσα εκδηλώσεων του Εθνικού και Καποδιστριακού Πανεπιστημίου Αθηνών για να κηρύξουμε και επισήμως την έναρξη της συνεργασίας της Διακοινοβουλευτικής Συνέλευσης Ορθοδοξίας (Δ.Σ.Ο.) με το Πανεπιστήμιο Αθηνών και δη με το Κέντρο Αριστείας «Αξιοποίηση Ορθόδοξης Κληρονομιάς και Διαθρησκειακός Διάλογος».
Ο λόγος της ικανοποίησή μας είναι διπλός, καθώς η συνάντησή μας πραγματοποιείται δια ζώσης, βεβαίως με όλες τις προφυλάξεις, όχι όμως με τηλεδιάσκεψη, όπως συνηθίσαμε τους τελευταίους πολλούς μήνες.
Πρόκειται για μια εξέλιξη που καταδεικνύει ότι επιτέλους αρχίσαμε να εισερχόμαστε εκ νέου στην περιβόητη κανονικότητα, έπειτα από τους αναγκαστικούς περιορισμούς στη ζωή μας λόγω της πανδημίας. Ευχόμαστε αυτές οι ημέρες να μην επιστρέψουν και πλέον οι δραστηριότητές μας να είναι διαρκώς και πιο ελεύθερες.
Ωστόσο, ως ανθρωπότητα οφείλουμε να αντλήσουμε τα ενδεδειγμένα διδάγματα από αυτήν την πλανητική δοκιμασία.
Το πρώτο είναι ότι δεν πρέπει να θεωρούμε τίποτε δεδομένο στο σχεδιασμό του μέλλοντος. Άρκεσε ένας αόρατος για τη ματιά μας μικροοργανισμός για να καθηλώσει τον παγκόσμιο πληθυσμό. Άρα χρειαζόμαστε περισσότερο ταπεινοφροσύνη.
Δεύτερον, αναδείχθηκε η αλληλεξάρτηση μεταξύ όλων των ανθρώπων και των κρατών για την αντιμετώπιση των συνεπειών της πανδημίας. Άρα απαιτείται περισσότερη αλληλεγγύη.
Τρίτον, αποδείχθηκε ότι για την αντιμετώπιση των μεγάλων προβλημάτων προϋπόθεση είναι οι ισχυρές κρατικές δομές. Ακόμη και σε χώρες με παραδοσιακή μικρή κρατική παρεμβατικότητα, όπως οι ΗΠΑ, διαπιστώνουμε ότι τον πρώτο λόγο τον είχε το κράτος, ιδίως στον τομέα της υγείας. Ως εκ τούτου, χρειαζόμαστε προνοητικότητα και συνέπεια στους σχεδιασμούς μας.
Ως Δ.Σ.Ο. φιλοδοξούμε και εμείς να ακολουθήσουμε τους κανόνες αυτούς της προνοητικότητας και της συνέπειας στο έργο μας.
Έργο που διαρκώς διευρύνεται και εμβαθύνεται, φιλοδοξώντας να αναβαθμίσει τον θεσμό σε εργαλείο προώθησης της συνεργασίας των ορθοδόξων λαών, της προστασίας των διωκόμενων χριστιανικών πληθυσμών, της επίτευξης της ειρήνης σε περιοχές που αυτή έχει διαταραχθεί και εν γένει της ανάδειξης των παραδοσιακών αρχών επί των οποίων θεμελιώθηκε ο σύγχρονος ευρωπαϊκός πολιτισμός από τον Ατλαντικό ωκεανό ως τα Ουράλια.
Δυστυχώς, το τελευταίο διάστημα οι προκλήσεις που έχουμε να απαντήσουμε έχουν πολλαπλασιαστεί ιδιαίτερα ανησυχητικά.
Η λεγόμενη αραβική άνοιξη επέφερε έναν αιματηρότατο εμφύλιο πόλεμο στη Συρία, αλλά και το Ιράκ, και την προσφυγοποίηση εκατομμυρίων ανθρώπων, μεταξύ αυτών και εκατοντάδων χιλιάδων χριστιανών.
Η μαζική φυγή του χριστιανικού στοιχείου το έχει οδηγήσει σχεδόν στην εξάλειψή του από το λίκνο του χριστιανισμού, τη Μέση Ανατολή, κάτω από τα όμματα της διεθνούς κοινότητας που δείχνει μάλλον ελλιπές ενδιαφέρον, όπως και για την επιστροφή των προσφύγων στις εστίες τους.
Την ίδια ώρα, η γειτονική μας Τουρκία έχει επιδοθεί σε μια άνευ προηγουμένου επιθετική πολιτική προς τα γειτονικά της κράτη, εμφορούμενη από το όραμα του νέο-οθωμανισμού.
Σε αυτό το πλαίσιο πέρα από τα μέτωπα της Συρίας και του Ιράκ, υποδαύλισε και συμμετείχε ενεργά στον πόλεμο του Ναγκόρνο Καραμπάχ, όπου ο αρμενικός πληθυσμός μετά την ήττα του βρίσκεται σε δυσχερή θέση, ενώ κινδυνεύουν και τα χριστιανικά μνημεία.
Επιπλέον, η τουρκική ηγεσία μετέτρεψε αυθαιρέτως και παρανόμως τον φάρο της οικουμενικής ορθοδοξίας, που είναι ο ναός της Αγίας Σοφίας στην Κωνσταντινούπολη, σε μουσουλμανικό τέμενος.
Ασφαλώς, δεν θα μπορούσα να παραλείψω και τα θλιβερά γεγονότα που έλαβαν χώρα αυτές τις ημέρες στους Αγίους Τόπους, στο Ισραήλ και την Παλαιστίνη. Είναι θετικό ότι υπήρξε εκεχειρία, κατάπαυση των πυρών, ωστόσο, είναι αδήριτη ανάγκη η εδραίωση μιας μόνιμης ειρήνης προς όφελος όλων των λαών της περιοχής.
Βεβαίως, υπάρχουν και πολλάάλλα τα οποία μας απασχολούν, για τα οποία πρέπει να έχουμε λόγο, στο βαθμό που μας αναλογεί, και να συμβάλουμε δημιουργικά και εποικοδομητικά ως θεσμός.
Σε κάθε περίπτωση, κ. πρύτανη, για την επίτευξη των στόχων μας απαιτείται πρωτίστως η στέρεα γνώση, πάνω στην οποία μπορούμε να εργαστούμε.
Για τον λόγο αυτό και απευθυνθήκαμε στην ακαδημαϊκή κοινότητα, στο πρώτο Πανεπιστήμιο της χώρας, που διακρίνεται για το κύρος μιας διαδρομής 184 χρόνων προσφοράς, αλλά και τη διεθνή καταξίωση. Ώστε και με τα δικά σας φώτα να προχωρήσουμε τις πρωτοβουλίες μας με τον αρτιότερο τρόπο.
Όπως γνωρίζετε η συνεργασία μας με το ΕΚΠΑ και συγκεκριμένα με τα εκλεκτά ακαδημαϊκά μέλη του Κέντρου Αριστείας μπορεί να θεμελιώνεται τυπικά σήμερα, ουσιαστικά,όμως, έχει ήδη ξεκινήσει με την έκδοση, που σύντομα θα κυκλοφορήσει με θέμα: «Οι ναοί της του Θεού Σοφίας στον κόσμο» υπό την επιστημονική επίβλεψη της κυρίας Ιωάννας Στουφή-Πουλημένου, Καθηγήτριας του Τμήματος Θεολογίας της Θεολογικής Σχολής του Εθνικού και Καποδιστριακού Πανεπιστημίου Αθηνών.
ΗΔ.Σ.Ο. από την πρώτη στιγμή επεδίωξε με ποικίλες παρεμβάσεις να αναδείξει το ζήτημα στη διεθνή κοινότητα, μη επιτρέποντας να παραδοθεί στη λήθη και ως εκ τούτου να νομιμοποιηθεί η παράνομη απόφαση μετατροπής της Αγίας Σοφίας στην Πόλη σε τζαμί, η οποία φοβούμαι ότι εντάσσεται σε μια εσκεμμένη πολιτική γενοκτονίας της μνήμης.
Παράλληλα, είναι σε εξέλιξη ένας διεθνής φωτογραφικός διαγωνισμός για τους Ναούς που είναι αφιερωμένοι στην Του Θεού Σοφία αλλά και η χάραξη ενός πολιτιστικού διαδρόμου με βάση τους 50 σχεδόν ναούς, παλαιούς και νεώτερους της Αγίας Σοφίας.
Επίσης, ήδη επεξεργαζόμαστε τη σκέψη δημιουργίας ενός Ινστιτούτου, Επιστημονικού Κέντρου, που θα καταγράφει τη διαχρονική παρουσία των Χριστιανών στη Μέση Ανατολή, τις διώξεις που υφίστανται, καθώς και θα προωθεί πρωτοβουλίες για τη δημιουργία ευνοϊκών συνθηκών επιστροφής στις εστίες τους και την εν γένει προστασία και ανάδειξη των παραδόσεων και του πολιτισμού τους.
Τέλος, η ΔΣΟ δεν μπορεί να λείπει από τον διάλογο για το μέλλον της Ευρώπης, που ηΕυρωπαϊκή Ένωση προκήρυξε, και ήδη βρισκόμαστε σε επαφή με τους Ευρωπαϊκούς Θεσμούς για τη δημιουργική συμβολή μας σε αυτόν.
Για μια Ευρώπη ανοιχτή και πρωτοπόρα σε νέες ιδέες, που δεν λησμονεί,όμως, τους πυλώνες του πολιτισμού της, την Αθήνα, την Ρώμη και την Κωνσταντινούπολή. Την ελληνική γραμματεία, το ρωμαϊκό δίκαιο και τους πατέρες της εκκλησίας.
Με αυτές τις σκέψεις θέλω να εκφράσω τη χαρά και την ικανοποίησή μου για τη θεσμική επικύρωση της συνεργασίας μας με την υπογραφή Μνημονίου. Ευελπιστώ ότι η συνεργασία μας αυτή θα αποδειχθεί ουσιαστική, καρποφόρα και με μακρά διάρκεια.
Σας ευχαριστώ θερμά.